Hàng năm có khoảng 15.000 trẻ em được chẩn đoán mắc bệnh ung thư. Hầu hết các bậc cha mẹ đều rất hoang mang và không thể lý giải được câu hỏi: “Vì sao con tôi bị ung thư?”. Liệu có liên quan đến đột biến DNA?
Theo các chuyên gia, đến nay câu trả lời chính xác cho câu hỏi trên của hàng ngàn bậc phụ huynh vẫn còn là một bí ẩn y học. Điều quan trọng để giúp con bạn vượt qua giai đoạn khó khăn trong quá trình điều trị là phải hiểu được cách thức hoạt động của ung thư.
Tất cả các loại ung thư, kể cả bệnh ung thư ở người lớn, hay ở trẻ em, đều xảy ra khi DNA trong tế bào thay đổi hoặc đột biến. Thông thường, cơ thể chúng ta sẽ tiêu diệt tế bào mới này trước khi nó gây ra các tổn thương. Tuy nhiên, khi bị ung thư, tế bào đột biến sẽ tiếp tục nhân lên thành nhiều tế bào hơn với tốc độ nhanh hơn nhiều so với các tế bào khỏe mạnh. Chúng sẽ lây lan và gây ra các khối u ở một vị trí nào đó hoặc khắp cơ thể.
1. Tại sao DNA ở trẻ em lại đột biến?
Ở người lớn, hành vi hay thói quen có thể kiến họ có nguy cơ cao mắc phải ung thư như hút thuốc, sử dụng đồ uống có cồn, chế độ ăn uống không cân bằng, thường xuyên làm việc trong môi trường độc hại… Các yếu tố này thường cần một khoảng thời gian tương đối dài để có thể gây ra những thay đổi hay đột biến bất thường.
Nhưng trẻ em còn quá nhỏ để có thể bị ảnh hưởng bởi một thói quen không lành mạnh nào đó dẫn đến tăng nguy cơ gây ung thư. Cho đến nay, hầu hết các loại ung thư ở trẻ em đều chưa được chứng minh rõ ràng là có nguyên nhân liên quan đến môi trường và thói quen sống.
Theo nghiên cứu, những trẻ em mang đột biến DNA di truyền từ bố mẹ có nguy cơ cao mắc phải ung thư. Những biến đổi này thường xuất hiện trên tất cả các tế bào của trẻ, do đó có thể được phát hiện trên DNA của tế bào máu hoặc một số tế bào khác. Tác nhân gây ra đột biến này ở trẻ có thể là do cha mẹ bị phơi nhiễm hóa chất, phóng xạ… Một vài biến đổi DNA này có liên quan mật thiết đến sự gia tăng nguy cơ ung thư ở trẻ em. Một vài đột biến khác thì gây ra các hội chứng làm suy giảm sức khỏe và phát triển thể chất toàn diện ở trẻ.
Tuy nhiên hầu hết bệnh ung thư ở trẻ em thường không có nguyên nhân đột biến di truyền, mà do các đột biến DNA xảy ra ở giai đoạn sớm, thậm chí là từ trước khi đứa trẻ được sinh ra. Hầu hết các loại ung thư ở trẻ em là hậu quả của sự kiện ngẫu nhiên xảy tra trong tế bào, được gọi là đột biến mắc phải. Vì vậy, những đứa trẻ mang gene đột biến thường dễ mắc phải một số loại ung thư nhất định.
2. Trẻ em và người lớn mắc phải những loại ung thư khác nhau
Người lớn thường mắc phải những bệnh ung thư liên quan đến môi trường và hành vi như ung thư gan, ung thư phổi, ung thư vú, ung thư dạ dày, ung thư cổ tử cung… Còn trẻ em hầu hết mắc ưng thư do đột biến DNA nên hay mắc phải những bệnh ung thư như:
- Ung thư máu (hay còn gọi là bệnh bạch cầu): đây là loại ung thư phổ biến nhất ở trẻ, chiếm đến 30% bệnh nhi ung thư
- Ung thư não và ung thư hệ thần kinh
- Ung thư hệ bạch huyết (hay còn gọi là Lymphoma)
- Một số loại ung thư khác như: ung thư thận (Wilms), ung thư xương, ung thư nguyên bào thần kinh…
Hầu hết các loại ung thư ở trẻ em đều có thể chữa trị được. Và khoảng 80% trẻ em được chẩn đoán mắc ung thư sẽ sống sót sau điều trị và có thế phát triển ổn định khi trưởng thành. Nguyên nhân là do trẻ em thường đáp ứng tương đối tốt với hóa trị và xạ trị, vì vậy, tỉ lệ sống sót cao hơn so với người lớn mắc ung thư.
Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là những tác dụng phu dài hạn của việc điều trị ung thư ở trẻ em. Những trẻ sống sót sau khi thực hiện phác đồ điều trị ung thư cần phải được theo dõi thường xuyên trong suốt cuộc đời bởi các bác sĩ chuyên khoa để nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
Xem thêm:
